HLA چیست؟
آنتی ژن های هستند که ژن های کد کننده آن ها در کروموزوم 6 قرار دارند و در سیستم ایمنی بدن نقش کلیدی دارند. این پروتئین‌ها به بدن کمک می‌کنند تا سلول‌های خودی و غیرخودی را از هم تشخیص دهد. این پروتئین‌ها که با نام MHC نیز شناخته می‌شوند، به دو دسته کلاس I (HLA-A، HLA-B، HLA-C) و کلاس II (HLA-DR، HLA-DQ، HLA-DP) تقسیم می‌شوند.
Typing HLA چیست؟
تست هایی که باعث شناسایی HLA های فرد می شوند به عنوان تست HLA typing معرفی می شوند. این تست به نام های (Tissue Typing،Histocompatibility Testing،HLA Crossmatching، WBC Cross Match، Lymphocyte Cross Match،DNA Typing/Matching) نیز شناخته شده اند.
برخی کاربردهای بالینی HLA Typing
-
پیوند اعضا و مغز استخوان
-
تشخیص و شناسایی برخی بیماری ها
-
پیوند سلول‌های بنیادی هماتوپوئتیک (HSCT)
-
انتقال پلاکت
روش‌های HLA Typing
تست‌های HLA Typing به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند:Low-Resolution و High-Resolution (درک این دو گروه اصلی تست‌ها و مزایا و معایب هر یک برای انتخاب روش مناسب در کاربردهای کلینیکال بسیار ضروری است.) :
1. تست‌های Low-Resolution
تست‌های Low-Resolution شناسایی عمومی از انواع HLA را ارائه می‌دهند و به طور کلی برای غربالگری‌های اولیه یا مواقعی که تطابق دقیق نیاز نیست، استفاده می‌شوند که شامل:
Serological Typing
تست‌های Low-Resolution شناسایی عمومی از انواع HLA را ارائه می‌دهند و به طور کلی برای غربالگری‌های اولیه یا مواقعی که تطابق دقیق نیاز نیست، استفاده می‌شوند که شامل:
CR with Sequence-Specific Primers (SSP)
در SSP، پرایمرها برای تکثیر آلل‌های خاص HLA طراحی می‌شوند. این روش انواع HLA را در سطح کلی دسته‌بندی می‌کند، اما نمی‌تواند تفاوت‌های دقیق بین آلل‌های مشابه را شناسایی کند.
PCR with Sequence-Specific Oligonucleotide Probes (SSO)
در این روش از پروب‌های خاص برای شناسایی توالی‌های مشخص HLA استفاده می‌کند. این تکنیک دقت بیشتری نسبت به SSP دارد، اما همچنان قادر به شناسایی تفاوت‌های نادر بین آلل‌ها نیست.
تست‌های Low-Resolutionمعمولاً قادر به شناسایی دقیق تفاوت‌های بین انواع مختلف HLA نیستند و ممکن است منجر به تطابق‌های نادرست در پیوندها شوند. این گروه از تست ها در شناسایی آلل‌های نادر یا نو ظهور HLA ناتوانند و دقت کافی را ندارند و این دقت پایین ممکن است منجر به تفسیر نادرست نتایج و افزایش احتمال خطا شود.
2. تست‌های High-Resolution
تست‌هایHigh-Resolution که جزو پیشرفته ترین روش های HLA Typingهستند، شناسایی دقیق و جزئی از آلل‌های HLA را فراهم می‌کنند. این سطح از جزئیات برای کاربردهایی که نیاز به تطابق دقیق دارند، مانند پیوند اعضا و برخی مطالعات بیماری، حیاتی است. این گروه شامل :
Sequence-Based Typing (SBT)
در این روش، نواحی خاص از ژن‌های HLA با استفاده از PCR تکثیر و سپس توالی‌یابی می‌شوند تا آلل‌های دقیق HLA شناسایی شوند. این روش، شناسایی دقیق آلل‌های HLA را فراهم می‌کند.
Next-Generation Sequencing (NGS)
NGS به توالی‌یابی کامل ناحیه ژن‌های HLA در یک مرحله پرداخته و می‌تواند همزمان چندین ژن HLA را با دقت بالا شناسایی کند و آلل‌های نادر یا نو ظهور را شناسایی کند. این روش شناسایی با دقیق‌ترین سطح جزئیات و شناسایی تمامی آلل‌های شناخته شده و احتمالی جدید را تسهیل می‌کند. آزمایش HLA Typing با روش NGS یکی از پیشرفته‌ترین روش‌ها برای شناسایی ژن‌های HLA است. این تست که به کمک تکنولوژی نسل جدید توالی‌یابی (NGS) انجام می‌شود، دقت و کارایی بی‌نظیری در تعیین دقیق ژن‌های HLA دارد.
ژن‌های HLA به دلیل تنوع بالا و نقش حیاتی در شناسایی سلول‌های خودی و غیرخودی در پیوند عضو، تشخیص بیماری‌های خودایمنی و درمان‌های تخصصی اهمیت ویژه‌ای دارند. تست HLA با رزولوشن بالا می‌تواند حتی کوچک‌ترین تفاوت‌های ژنتیکی بین افراد را شناسایی کند، که این موضوع در افزایش موفقیت پیوندها و کاهش احتمال رد عضو بسیار موثر است به همین دلیل این یک روش مطمئن و دقیق برای HLA Typing است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
مزایای استفاده از تکنولوژی NGS در HLA Typing
-
دقت بسیار بالا
این روش امکان شناسایی دقیق‌ترین اختلافات ژنتیکی بین ژن‌های HLA را فراهم می‌کند و حتی تفاوت‌های کوچک بین آلل‌ها را به درستی شناسایی می‌کند.
-
پوشش جامع ژن‌ها
برخلاف روش‌های قدیمی که تنها بخش‌های خاصی از ژن را بررسی می‌کنند، تکنولوژی NGS تمامی قسمت‌های ژن (از جمله اگزون‌ها، اینترون‌ها و نواحی غیرکدکننده) را توالی‌یابی می‌کند. این ویژگی به کاهش خطاها و ابهام‌های تشخیصی کمک می‌کند.
-
تشخیص آلل‌های جدید
این روش توانایی شناسایی آلل‌های جدید و نادر را دارد که ممکن است در روش‌های دیگر شناسایی نشوند.
-
کارایی بالا و سرعت بیشتر
NGS قابلیت بررسی هم زمان چندین نمونه را در یک آزمایش دارد. این به معنای صرفه‌جویی در زمان و هزینه است.
-
افزایش دقت در پیوند عضو
این تست نقش مهمی در شناسایی تطابق کامل بین دهنده و گیرنده عضو ایفا می‌کند و خطرات مرتبط با رد پیوند را به حداقل می‌رساند.
-
تحلیل بدون ابهام
در روش‌های سنتی ممکن است برخی از آلل‌ها به درستی تشخیص داده نشوند یا تشخیص آن‌ها با ابهام همراه باشد. NGS با توالی‌یابی دقیق تمامی مناطق ژن، این ابهامات را از بین می‌برد.
دقت بالای تست‌هایHigh-Resolution در سطح مولکولی، علاوه بر کاهش خطرات ناشی از تطابق‌های نادرست HLA، با پوشش گسترده آلل‌های HLA و تشخیص آلل‌های نادر و نو ظهور، تصمیم‌گیری کلینیکال را کامل و دقیق تر می‌کند. این گروه از تست‌ها به دلیل دقت بالا، احتمال نتایج مبهم و تفسیر نادرست را به حداقل می‌رسانند و داده‌های قابل اطمینان‌تری را فراهم می‌کنند.
همچنین،High-Resolution HLA Typing اجازه می‌دهد تا ارتباطات دقیق‌تری بین آلل‌های خاص HLA و بیماری‌ها شناسایی شود که به درک بهتر و توسعه درمان‌های هدفمند کمک می‌کند. در مجموع، در حالیکه تست‌هایLow-Resolution اطلاعات گسترده‌ای را ارائه می‌دهند، تست‌های High-Resolution اطلاعات دقیق‌تر و با جزئیات بیشتری را برای تصمیم‌گیری موثر فراهم می‌آورند.
HLA Typing یک حوزه تخصصی در ایمونولوژی بالینی است که نقش مهمی در کاربردهای پزشکی، به ویژه در پیوند اعضا، تشخیص بیماری‌های خود ایمنی و تحقیقات ایمنی‌شناسی دارد. به همین دلیل دقت و صحت این آزمایش‌ها برای بیمار حیاتی است. دقت و صحت بالایHLA Typing با روش NGS باعث شده است این روش از اهمیت بسیار بالایی برخورد دار باشد.
آزمایشگاه ما با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین تجهیزات درHLA Typing با روش NGS و تیمی متخصص، آماده ارائه خدمات HLA Typing با بالاترین دقت و کیفیت است. ما افتخار داریم که خدماتی مطابق با استانداردهای روز دنیا ارائه دهیم تا شما بهترین نتایج ممکن را دریافت کنید.
